Het heden, een frame van de werkelijkheid?

Dat wat sluimerde, voorzichtig naar de bovenkant kwam, zodat het ook gewijzigd kon worden, is opeens boven en tegelijk nog nooit zo ver weg geweest om te verwijderen als nu

Moslimdiscriminatie, -fobie of haat. Welke naam je het ook geeft, een moslim vertrouwen lijkt een van de grootste uitdagingen in de wereld te zijn. Een goede moslim is niet te vertrouwen, want heeft u gehoord over de takhiya? Een moslim mag liegen. Dat dit de meest eervolle onzin is, is een feit. Net als ieder ander moet ook een moslim te allen tijde eerlijk zijn, respect tonen aan een ander. Alleen er is één moment dat het iets anders mag zeggen dan de waarheid. Dat is wanneer de vraag komt of de persoon een moslim is en bij een bevestigend antwoordt dit de dood tot gevolg zal hebben. Kennis en ervaring leert dat dit voor weinig moslims een reden is geweest om te liegen, men strijd liever voor de vrijheid, de eerlijkheid en liegt dus niet.

De oorlog in Israël en de Palestijnen, een oorlog dat al meer dan 100 jaar voortduurt en af en toe extreme piekmomenten van geweld heeft gekend, zit ook nu weer in zo’n ongekende piekmoment van geweld. Israël, een Europees gevormde Staat dat zijn oorsprong kent eind 19e eeuw. Voordat er maar sprake was van enige pogroms of joods gericht geweld. Wel was het onrustig in Oost-Europa en kwamen joden in West Europa terecht[1]. Daar waar veel meer joden leefden, maar meer seculier dan de joden in Oost Europa. Dat leefde uitdagingen op waar de ‘nieuwe’ joden zich moeilijk in konden vinden. Ze moesten integreren, tegen de assimilatielijn aan en zo ontstond een droom, een gedachte dat leidde tot de droom om Erez Israël op te richten. Hoewel Argentinië in gedachten is geweest, blijken ook andere landen genoemd te zijn als optie voor de oprichting van een eigen Staat. Zoals blijkt uit het verzoek voor een overleg met de Italiaanse koning Victor Emmanuel is ook Libië[2] in de gedachten geweest, maar werd de bestemming uiteindelijk toch Palestina. Door ieder altijd zo genoemd, behalve door de joden.

De keuze werd eerder door de Britten gemaakt, dan de zionisten. De Britten hadden grondgebied te vergeven, als alles goed zou gaan in de oorlog tegen de Ottomans en de Duitsers in de 1e Wereld oorlog. Zo maakten de Britse joden, de zionisten een deal met de Britse overheid. Als aan het eind van de Eerste Wereld Oorlog de Volkenbond[3], voorloper van de Verenigde Naties het mandaat over Palestina aan het Verenigd Koninkrijk geeft voor het vormen van een ‘Joods Thuis’ in Palestina begint alleen ook de onrust in het gebied. Hoewel vele moslims en joden al eeuwen vredig samenleven in het gebied, blijken meer en meer zionisten meer ruimte nodig te hebben en komen er meer conflicten. De beloften aan de Palestijnen werden om de haverklap geschonden en de voordeel van de twijfel kwam bij de Zionisten terecht. In de Balfour Verklaring van 1917 is formeel door de Britten verklaard alles te zullen doen om de zionisten doelen te vereenvoudigen en te ondersteunen, een ervaring dat ook door de originele inwoners van Palestina herkent wordt. Vanuit de Balfour Verklaring dat redelijk abstract is, lijken de Britten af en toe  in de jaren een moment van twijfels te hebben, maar komt in 1939 toch een vervolg met meer duidelijk geformuleerde doelen in de zogenoemde White Paper. Een overeenkomst dat later ook de basis zal worden voor de formele oprichting van Israël in 1948 bevestigd door de Verenigde Naties. Een meerderheid stemde voor met aandacht dat het gehele Midden Oosten er op tegen was en Afrika nog een koloniaal bezit van Europa.

Vanaf het eerste moment dat de zionisten toestemming hadden gekregen begin 20 e eeuw ontstond er onrust. Het gevoel van eigenaarschap, met toestemming van de Britten in de Balfour Verklaring bleek voor sommige zionisten het gevoel te komen dat zij de ‘rulers’ over het land Palestina waren. Hun droom werd waar en blijkt dat niets mocht wijken om de droom verder gestalte te geven. Het land dat voor hun de naam Israël droeg, maar voor overige nog gewoon Palestina was, (zoals ook de paspoorten die die tijd van de nieuwkomers liet zien) lag binnen handbereik.

Gevechten tussen groepen is niet nieuw, dat kom je overal in de wereld tegen. In de geschiedenis en in het heden. Tijdens de Ottomans bezetting had iedereen in het gebied vredig met elkaar samengeleefd, was religie een persoonlijk verbintenis tussen de persoon en God en dan opeens was alles weer veranderd. Waarbij niet alleen religie er toe deed, maar ook afkomst. De status van de Europese jood had net iets meer waarde dan de joodse Arabier dat nog steeds over de eeuwen in het gebied was blijven wonen.

Meer uitleg is te geven over het ontstaan over Israël, maar het onderwerp was moslimdiscriminatie, -haat of – fobie. Een situatie dat niet eerder verwijderd kan worden tot de situatie in Israël, in Palestina opgelost wordt. Dat blijkt uit de huidige situatie terwijl de oorlog in Palestina/Israël gaande is. Europa dat zich verbonden heeft met het Christendom kent een geschiedenis waarin men zich behoorlijk heeft gekeerd tegenover de andere Abraham religies. Of het nu de woorden waren van Paus Urbanus, de woorden van de prediker Peter de Kluizenaar waar velen eerder vredig samenwoonden veranderde er veel vanaf de 11e eeuw. De polarisatie tussen de religies werd een feit. De spanning van vandaag tussen de religies, tussen de mensen is dan ook te herleiden naar de Middeleeuwen. Een spanning dat verder gaat dan religie daar heden ten dage in Europa het aantal Christenen is afgenomen, maar het wantrouwen, voor enkele aversie tegenover joden en moslims zit zo ingebakken in de Westerse cultuur, dat hoewel vanuit kennis vele het niet willen, de praktijk, het gedrag en communicatie iets anders laat zien en zeker laat beleven bij betreffende groepen. Een aversie tegen joden dat na de Tweede Wereldoorlog een complexe laag heeft gekregen. Een laag van schuldgevoel, gevoed door de kennis over de vele doden in de Tweede Wereldoorlog. Een gevoel dat veel mensen het gevoel geven dat het ook goed is om de joden een veilige plek te geven. Een plek geboden na de 2e Wereldoorlog. Een plek dat het eigenlijk ook mogelijk maakte om van de groep af te komen waar toch ook best een unheimisch gevoel aan vast zat. Alleen ook een schuldgevoel dat gevoed is in de jaren, door elke keer veel aandacht te geven aan de holocaust. Het aantal dode joden, status van Anne Frank, struikelstenen en meer. Terechte aandacht, maar ook zoveel aandacht dat het andere vreselijke zaken naar achteren heeft gedrukt. Hoewel er iets meer ruimte is gekomen, heeft het jaren geduurd voordat er ruimte is gekomen voor de misdaden en leed dat in Azië, in Indonesië heeft plaats gevonden en de genocides in Afrika … hoeveel mensen hebben hier kennis van?

De veilige plek dat is gegeven aan de joden na de 2e Wereldoorlog is niet toen aan hen gegeven, maar aan de zionisten na de 1Wereldoorlog en eigenlijk al jaren daarvoor zijn oorsprong kent. Het schuldgevoel is alleen goed gebruikt om het te ‘legitimeren,’ om burgers af te leiden van de uitdagingen. Hoewel in de White Paper immigratie nummers en voorwaarden zijn genoemd ten aanzien van de ontwikkeling van Israël. Een ontwikkeling waarin de Palestijnen het zeggenschap zouden hebben over de ontwikkeling en instroom van joden, heeft dat in de praktijk nooit plaats gevonden. Zeker na de 2e Wereldoorlog kwamen in grote getale joden naar Palestina, voor hen Israël. Niet alle joden in de wereld, niet allen voelden zich prettig bij deze ontwikkelingen en bleven vele joden dan ook in Europa. Zoals België of Italië, maar andere vertrokken naar Amerika. De zionisten zelf vertrokken niet alleen naar Israël. Men ging vanuit Israël ook naar andere landen waar grote joodse gemeenschappen te vinden waren.

Deze wereldreis van zionisten die eerst naar Israel gaan en daarna naar elders, voornamelijk Midden Oosten en Noord Afrika is bijzonder te noemen. Waar Rothschild eind 19e eeuw een gedachte had dat de Britten de joden wilde bekeren naar het Christendom[4], de toezeggingen en samenwerkingen verliepen wel erg eenvoudig, zijn er rondom de pogroms in verschillende landen in het MENA gebied ook de nodige vragen te vinden en geven Britse documenten onduidelijke informatie over deze gebeurtenissen. Vanuit de veranderingen waar de landen mee te maken hadden. Wel of niet dekolonisatie. De oorlogen en de armoede, de genocide op de inwoners van de landen, echt rustig was het niet overal. Waar een derde van de bevolking in oost Libië tijdens de Italiaanse koloniale tijd is omgekomen, er 16 concentratiekampen in het land te vinden waren, te maken had met hoge werkloosheid,[5] waren de inwoners onzeker over hun toekomst. Men hoopte en werkte aan een onafhankelijkheid, iets wat niet eenvoudig bleek te zijn. Duizenden jaren waren de joden in het land, veel Libiërs ervaren ook dat hun eigen geschiedenis veel te maken heeft met het jodendom en zijn de Libische joden, net als de Libische moslim, allen gewoon Libisch. Dat terwijl de recente geschiedenis ook verschillen liet zien. Veel joden spraken vanuit de geschiedenis Italiaans en konden hierdoor makkelijker zaken doen met de Italianen. Hierdoor kregen zij vaak meer ruimte van de Italianen, een verschil dat met de Rassenwet pas in de jaren dertig van de vorige eeuw iets wijzigde. Als er in de jaren veertig onrusten ontstaan komt dat als een verrassing. Nooit eerder was het gebeurd. Vanuit de verslagen van de Britse Militaire administratie[6] komt naar voren dat zij niets hadden zien aankomen, maar wel opmerkten dat de joden bommen en wapens hadden, terwijl de moslims stenen hadden. Waarbij de indruk ontstond dat de joden het gevecht hadden voorbereid, provocatie hadden gestimuleerd, waarna de situatie uit de hand liep tussen een groep jongeren. Het bijzondere aan dit verhaal is, dat soort gelijke werkwijze ook op duikt in andere landen, zoals in Irak[7]. Na de rellen ontstaat er vervolgens elke keer een grote exodus van joden en vertrok men naar Israël. Israëlische zionisten zouden vanuit Israël terugkeren naar landen van waar men eerder was vertrokken als onderdeel van de Mossad om te zorgen voor onrusten en eventueel geweld, met als doel zoveel mogelijk joden te overtuigen dat het land waar men eeuwen veilig had gewoond, waar men was geboren niet veilig was voor hen en de noodzaak van een eigen land voor ieder duidelijk moest worden. Alleen is dat niet het verhaal dat de wereld kent. Het verhaal van de pogroms is dat de moslims in de wereld de joden wilden (willen) doden.

Vanaf het begin waren de meeste joden tegen het ontstaan van een eigen Staat.[8] Toch hebben een klein groep zionisten het met bewonderingswaardige volhardendheid voor elkaar gekregen. Hoewel de Britten de zionisten in eerste instantie gebruikten als pion om de 1e Wereld oorlog te kunnen winnen, door zoveel mogelijk joden overal in de wereld aan hun zijde te krijgen. Een achter, achterdeurkamer deal, waar men na de oorlog alleen moeilijk vanaf konden komen. Het zionist web waar we tot op vandaag mee te maken hebben leek gelegd te zijn.[9]

Dan nu 2023, oktober 2023. Opnieuw is een groot oorlog gaande in Palestina, in Israël. De onrust, de conflicten die starten begin 20e eeuw die tot op heden voortduren. Op 7 oktober werd Israël en daarmee ook de rest van de wereld verrast met een aanslag vanuit het Gaza gebied, het gebied van de Palestijnen. Een aanslag vanuit de militaire groep van Hamas. Een politieke organisatie dat aangeeft zich hard te maken voor de vrijheid voor de Palestijnen. Het stoppen van de onderdrukking vanuit de Israëlische overheid. Het stoppen van de ongelijke behandeling van de burgers in het gebied en daarmee ook strijden voor de vrijheid voor de duizenden politieke gevangen in de Israëlische gevangenissen. Waaronder ook honderden kinderen. Opeens is de hele wereld (opnieuw) bezig met de situatie in Israël, in Palestina en lijkt de voor en tegenstander partijen nooit zo scherp tegenover elkaar te hebben gestaan in de wereld.

Alleen het conflict rijkt ook andere delen in de wereld. Niet alleen het Midden Oosten, maar ook veel Nederlanders met een achtergrond uit het Midden Oosten, Noord Afrika, een moslim achtergrond voelt zich betrokken. Velen die bijna dagelijks wel in aanraking komt met het onderwerp: de onderdrukte Palestijn. Of de meer en meer gehoorde woorden: ‘De apartheid in Israël’. Generaties die opgegroeid zijn met de ongelijkheid, de strijd in Palestina, het gebied dat in 1948 ‘opeens’ de naam Israël kreeg in de atlassen. Het verhaal over de Tweede Oorlog zal mogelijk niet bij ieder van deze groep even scherp zijn, maar het verhaal over Palestina wel, het verhaal over de Nakba.

Alleen waar er net een beetje ruimte leek te komen voor moslims in Nederland om hun verhaal te doen. Hun ervaringen over de ongelijkheid van hun positie in Nederland. Het eeuwig durende wantrouwen, lijkt dat opeens opnieuw totaal weer verdwenen te zijn. Sommige vergelijken het ook als een terugwerking naar de aanslag van 9 september 2001. Opnieuw wordt hen vertelt dat men hun mond moet houden. Men steunt terroristen tenslotte. Grote groepen politici, media en anderen zien niet het verschil tussen een vlag van Hamas of de vlag van de Palestijnen. Horen ook niet de groep Nederlanders met migranten achtergrond, dat zij aangeven het vreselijk te vinden dat er zoveel burgerslachtoffers zijn gevallen op 7 oktober. Horen in de woorden ‘from the river to the sea’ de woorden dat iedere jood dood moet. Dat terwijl het juist woorden zijn waarin over vrijheid wordt gesproken voor ieder. ‘Palestine Free’ betekent vrijheid voor ieder in het land. Dus ook voor de christenen en de joden, allen behoren tot het land. Hoe kan een mens zelf vrij zijn als het vele doden op z’n geweten heeft? Allen horen daar, maar wel gelijkwaardig aan elkaar.

Het grote deel over de zionisten geschiedenis, ontstaan van Israël in de 20e eeuw in dit verhaal heeft tot doel om ieder bewust te maken dat vele op een geheel andere manier naar de situatie in Palestina of Israël kijkt. Veel Nederlanders zien Israël, het land dat al jaren deelneemt aan het Eurosongfestival. Het land dat in het Midden Oosten ligt, maar zijn wortels heeft in Europa, in het Westen van de wereld. Waar Israël voor veel Nederlanders begint bij de instemming van de Verenigde Naties tot de oprichting van het land, begint het voor anderen al van voor de oprichting. Waar het verhaal voor veel Europeanen is gekoppeld aan een veilig gebied voor joden, is het voor anderen het verhaal waar honderdduizenden Palestijnen van hun land, hun huis is gejaagd.

Communicatie, zo essentieel in een verhaal. Kennis over communicatie gekoppeld aan belangen en doelen is dan ook handig. Kennis over communicatie gekoppeld aan je achtergrond en je geschiedenis. Communicatie is niet alleen het deel wat gezegd of gedeeld wordt, maar ook het deel dat gehoord wordt. Waarbij communicatie ook gaat over vertrouwen. Vertrouw ik degene dat iets zegt. Een proces dat veelal onbewust plaats vindt. De stem van de macht krijgt vaak sneller vertrouwen, dan de stem van een minderheid of … en dat is het pijnlijke in de wereld. De stem van een zwart persoon of een moslim heeft de minste waarde. Een stem dat makkelijker genegeerd kan worden, er niet toe doet. Niet alleen een ervaring van mensen in de tijd dat de kolonisatie nog plaats vond, maar veel mensen in Nederland en elders in de wereld tot op heden nog dagelijks ervaren.

Waar er even een voorzichtig gevoel kwam dat islamofobie ruimte kreeg voor een klein beetje erkenning in Nederland. Is na 7 oktober dat weer allemaal veranderd. Feiten lijken er niet meer toe te doen. Iedereen hanteert z’n eigen feiten en vraagt niet door aan de ander wat degene bedoelt. Een bijzonder voorbeeld over feiten of gevoel er toe doen bleek tijdens de parlementaire enquête op 13 september 2023 en oud minister Kamp (Sociale Zaken) aangaf dat het logisch was dat men niet naar de feiten keek[10]. Het gevoel telt, het gevoel van de samenleving. Dat hiermee een groep Nederlanders wordt benadeelt lijkt daarbij niet een voldoende reden te zijn om wel naar de feiten te kijken. Wel kwam daar indirect ook uit naar voren dat een deel van de Nederlanders, de Nederlander met een migranten achtergrond, vaak moslim, deze lijkt minder mee telt te worden als deel van de samenleving, dan degene waarvan de grootouders 200 jaar terug uit Duitsland kwamen.

Waar sommige landen in Europa al support demonstraties voor Palestina hebben verboden. Een Palestijnse vrouw (72 jaar) dat pleit voor ondersteuning voor de Palestijnse inwoners, een beroep doet op het stoppen van het bombarderen van Gaza en vrijheid voor de Palestijnen door Frankrijk het land wordt uitgezet[11]. Zijn er ook veel Nederlanders die ervaring en het gevoel kennen dat zij zich niet kunnen of mogen uitspreken omtrent hun zienswijze. Niet omdat men niet mag demonstreren. Hoewel er wel steden zijn waar men strakke voorwaarden heeft verbonden aan de toestemming van de demonstraties.

Feit is dat zo goed als niemand van de Nederlanders bewust een ander lager wil zetten, de dood in wil hebben. Zeker de joden niet en ook een deel van de zionisten in Nederland zich onvoldoende bewust is hoe communicatie, maar ook propaganda ieders gedachten, beleving, kennis heeft beïnvloed. Het groepje van dag één, een eeuw geleden kon moeilijk zeggen in de wereld dat anderen in Palestina woonden. Dat deze in de weg zaten. Konden ook moeilijk zeggen dat bijvoorbeeld Haifa een welvarende havenstad was. Tenslotte zouden zij het land ontginnen en opbouwen, dat was het verhaal dat zij vertelden. Vertellen dat de moslims, de Palestijnen vriendelijke en gastvrije mensen waren gaf ook niet veel mogelijkheid om land en huizen in beslag te nemen. Opbouwen van gevaar, slechte imago bij de ander. Voortborduren op een sentiment dat Europa, de Christenen al bijna duizend jaar ervoor ook hadden gebruikt om de Kruistochten op gang te brengen.

De voorzichtige veranderingen die er voor 7 oktober 2023 gaande waren. Minimaal, met nog een superlange weg was nodig. De uitdaging nu is om weer op dat pad terug te komen. Pad van de verbinding. Het pad dat de uitdaging kent om met elkaar in gesprek te gaan. Te luisteren, maar ook het gehoorde te durven te vertrouwen. Durven door te vragen, wat men bedoeld. Te onderzoeken of veel gehoorde woorden, uitleg wel waar is of goed strategische teksten neergelegd door de dominante stem van een macht. De stem dat bepaald wie een terrorist is. Zoals Zuid Afrika, het Westen tot 2008 Nelson Mandela op de terroristenlijst had staan. Verzet op een macht krijgt het verweer dat het een terrorist is. Alleen wat als het verweer te maken heeft met ongelijkheid? Gaat het dan om terrorisme of om eerlijkheid, rechtvaardigheid en gelijkheid?

De uitdaging voor nu is voorbij 7 oktober te kijken. Bewustzijn te vergroten. Men heeft geen probleem dat onschuldige burgers worden gedood? Natuurlijk is dat niet okay. Zonder twijfel is dat een misdaad. Altijd een morele misdaad en voor de rest vraagt het om eerlijk en onafhankelijk onderzoek om uit te zoeken of het werkelijk een misdaad is of een ongeluk. Veel onderzoeken zijn al gedaan over de propaganda gemaakt door Israël en Hamas. De vierde macht in democratie: Communicatie, sociale media. Hamas is hier goed in, maar Israël zeer zeker ook. Daarbij kent deze het voordeel van de twijfel. De stem van de macht dat vertrouwt wordt. En uhm, kent u het nog de takhiya? Vertrouw nooit de woord van een moslim? Dat maakt dat het leven van een Palestijn, maar ook een moslim in Nederland wel een enorme achterstand kent als het in gesprek is.

Laten we ons meer bewustzijn van de vervormingen die al eeuwen geleden zijn ontworpen. Nu zo ingesleten, zo normaal en echt (waar). Dan Palestina, Israël waarvan het communicatie verhaal al meer dan een eeuw geleden begon. Ver voordat Hamas met hun communicatie de wereld kon bereiken. De narratief opgebouwd door Israël. Ook de Westerse communicatie, waaronder veel politici veel mensen die niet de geschiedenis kennen, maar ook de huidige inwoners van Palestina niet kennen heeft een ander beeld neergelegd naar eigen idee of eigen belang. Zodat moslims, Arabieren elders in de wereld (en in Nederland) een ander label hebben gekregen dan die van een mens. Hoewel de label voor de Palestijnen nu veelal verwijzingen leggen naar het dierenrijk, is het algemene label voor de moslim, een Arabier die van gevaarlijk en of terrorist. Voor vele niet bewust, maar vanuit gevoel en handelen zeker wel aanwezig. Is het niet tijd om ieder mens als mens te zien? Zo te behandelen? Ieder heeft zijn gebruik aanwijzingen. Alleen zoals moslims aangeven: Als mensheid zijn wij als onze hand. Zoals elke vinger aan een hand anders is, is elk mens ook anders. Zonder verschil is er geen ontwikkeling, geen vooruitgang.


[1] The originins of Zionism, David Vital, 1975

[2] Britain Secret’s Re-assesment of the Balfour Declaration. The perifidy of Albion, Center for Interdisciplinary Law and Policy Studies at the Moritz College of Law, John Quigly, 2010

[3] Met de wereld nog steeds merendeels onder bezetting lag de zeggenschap van de Volkenbond in Europa en de Verenigde Staten

[4] The Origins of Zionism, David Vital

[5] Genocide in Libya. Shar, a hidden colonial history, Ali Abdullatif Ahmida, 2021

[6] Arab-Jewish Disturbances TripoliBrigadier T.R. Blackley, Chief Administrator of the British Military Administration in Tripolitania, File No: FO 160/98, Document ref: 18/B/16/6, Dated: 23 June 1948

[7] Claiming Jewish Communal property in Iraq, Michael R. Fishbach, 5 januari 2009

[8] The origins of zionism, David Vital, 1975

[9] Britain Secret’s Re-assesment of the Balfour Declaration. The perifidy of Albion, Center for Interdisciplinary Law and Policy Studies at the Moritz College of Law, John Quigly, 2010

[10] Kamp: moest ook afgaan op ‘gevoelens’ bij omvang uitkeringsfraude, ANP, https://nieuws.nl/algemeen/20230913/kamp-moest-ook-afgaan-op-gevoelens-bij-omvang-uitkeringsfraude/ 13 september 2023

[11] Frankrijk zet Palestijns activist land uit om mogelijke spanningen en haat, NOS, Frank Renout, 19 oktober 2019

4 mei 2024, het moment dat we elkaar zo nodig hebben

Nog nooit lijkt 4 mei zo te leven als dit jaar. Nog nooit werden zoveel gedachten en herinneringen gedeeld. De herdenking gisteren Joden, Palestijnen, ouderen en jongeren in Amsterdam, zo waardevol. Waarbij ik hoop dat het een herhaling krijgt naar andere steden, maar ook de betrokkenheid van andere (nieuwe) Nederlanders. Nederlanders die elke dag in zorg en angst leven met hun familie in Syrie, in Soedan, in Eritrea, in Oekraine, in waar dan ook.  

Niet voor iedereen stopte de oorlog op 4 mei 1945. Ook niet op 5 mei. Voor mijn opa en oma duurde deze nog weken langer. Pas eind mei, weken nadat Hoogezand Sappemeer door de Canadezen was bevrijd, werd mijn opa vrijgelaten uit een werkkamp in Duitsland. Het duurde vervolgens nog weer even voordat hij bij zijn vrouw en dochter in juni 1945 in Sappemeer aan komt.

Alleen met de dood van mijn opa op 4 mei 2000 is het wel een symbolische dag geworden. De dag dat veel bij elkaar komt. De familie dat tot aan vandaag te maken heeft met de naweeën van de oorlog. Omgang met emoties, met gevoelens, het wegdrukken dat voor allerlei psychische druk heeft gezorgd. Voor mij dan ook een link naar de dood van mijn zusje (35 jaar geworden). Ook haar was het nooit gelukt om haarzelf een positief zelfbeeld te geven. ‘Ze moest sterk zijn.’ Je praat niet over jezelf, hoe je je voelt, etc

Opgegroeid met het belang van 4 mei, hoef ik ook niet na te denken of ik stil ben om 20.00 uur.
De impact van een oorlog is mij bekend. Het verlies, de schade. Alleen als eind vorige eeuw ik op 4 mei met een groep jongeren op vakantie ben, waarvan de helft bestaat uit alleenstaande minderjarige asielzoekers begint er ook iets te wringen. Hoe moet ik hen als nieuwe Nederlander uitleggen dat zij stil moeten zijn voor mensen in het verleden, terwijl zij zelf op dat moment de pijn kennen van verlies en angst.

Dan in 2012 terwijl mijn band met Libië is ontstaan en vele verhalen heb vernomen over de revolutie. De angst en onzekerheden. Het unheimlich gevoel dat al enige jaren aanwezig was ging verder groeien. Zelf ondertussen ook een bekende moeten missen aan een kogel en dan later ook anderen als er in de jaren af en toe er een conflict is. De angst en onzekerheid dagelijks ervaar van dierbare. De pijn ervaar, maar ook meer leer over de conflicten in de wereld. Het voelt niet goed

Voor mij was de gedachte van de herdenking, maar ook de viering dat het als doel had om het bewustzijn scherp te houden. Te zorgen dat we ervan leren en alles er aan doen om te zorgen dat er vrede zou zijn. Hoe komt het dan dat ik meer en meer leer dat dat waar men democratie wil opbouwen, deze door Westerse landen, door de macht eerder belemmerd wordt, dan ondersteunt? Hoe komt het dat resoluties niet nageleefd worden en wapendeals gewoon doorgaan, ook als men weet dat vele burgers daarbij omgebracht worden. Dat pensioenfondsen en zo ook ik, geld geef aan misdaden. Aan het in stand houden van het onrecht en de ongelijkheid in de wereld.

Misrata, Tripolistreet in 2012. Gemaakt tijdens mijn eerste kennismaking

Terwijl er nu in 2024 diverse oorlogen en conflicten gaande zijn. Diverse genegeerd worden volgen we nu ook één oorlog op de voet met vele beelden. Hoewel beelden van Golan Heights, zuid Libanon minimaal of er niet is. Betreffende de West Bank en Gaza lukt het aardig een beeld te krijgen. Het beeld waarbij duidelijk is dat het recht faalt en de macht (tot nu toe) wint. De macht waar ook Nederland een deel van is en ook een actief deel dat zorgt voor het negeren van burgers. Inclusief een Nederlandse burger dat nog steeds in Gaza vast zit. Laat 2024 een keer punt worden. Niet om de Tweede Wereldoorlog of de 2 minuten te vergeten, maar te zorgen dat we eindelijk echt gaan leren. Erkennen dat de wereld klein is en elke burger er toe doet. Waar die ook is, ongeacht waar en wanneer het geboren is.

De oorlog in Israël/Palestina kent een kortere lijn dan Oekraïne met Nederland. Niet alleen vanuit de geschiedenis, maar ook de korte lijnen van Nederland met Israël. Zowel samenwerkingen als de duizenden Nederlanders die geëmigreerd zijn naar Israël. Iets wat ook duidelijk werd aan het begin van de oorlog en een Israëlische gegijzelde vrij snel een Nederlands identiteit kreeg.

Een herdenking (morgen de viering) gaat niet alleen een koppeling naar slachtoffers. Het is juist bedoelt om te reflecteren. Niet alleen om te voorkomen slachtoffer te worden, maar ook daderschap hoort daarbij. Tijdens de Tweede Wereldoorlog waar Nederland relatief snel de wapens neer heeft gelegd en samen met Duitsland voor vele misdaden heeft gezorgd. Het verzet, zonder externen was het anders verlopen. Daderschap dat ook, als we de internationale wetten volgen aan de orde is.

Naar aanleiding van de Tweede Wereldoorlog is ons geleerd zijn er allerlei internationale wetten, regels en afspraken gemaakt. Allen ook vastgelegd in de Verenigde Naties. Jaren heeft het Westen de wereld voorgehouden dat deze regels leidend zijn, nageleefd dienen te worden om vrede en democratie voor ieder te kunnen verkrijgen. De geloofwaardigheid van deze woorden was voor een groot deel in de wereld al afwezig. De geloofwaardigheid in deze woorden neemt ook in rap tempo af in het Westen.

4 mei 2024 is voor mij niet alleen een herdenking voor het verlies, zorg en angst. Voor mij is het ook het zien dat er hoop is. Hoop waarbij we nog door een hele pijnlijke en moeilijke periode moeten gaan. Waar verlies, angst en zorg groter zal worden. Alleen het besef dat meer mensen de frame zien waaruit machten werken. De opgewerkte ongelijkheid. Het in stand houden van deze ongelijkheid. Het niet kunnen, niet willen delen. Het zien van de vele woorden, de vele berichten over 4 mei …. Wees stil om 20.00 uur, maar sta niet stil in het leven. Hou elkaar vast en durf te vertrouwen. Durf te luisteren naar je hart. Ken je eigen waarde, vertrouw deze, geloof in deze, zorg voor rust zodat de verbinding met de ander mogelijk is en blijft. Het moet verdorrie tenslotte toch mogelijk zijn om een eerlijke, rechtvaardige en gelijkwaardige wereld voor IEDER op te kunnen bouwen.

Foto in de header is de locatie waar mijn oma en tante in spanning, zorg en angst aan het wachten waren op hun man en vader. Een jaar later werd mijn vader geboren

De wereld van frames en onrecht vrijspel krijgt

Terwijl sociale media alweer dagen gevuld wordt met interacties over racisme of islamofobie, wat anderen afdoen als Islam kritiek, waar politici zich terecht fel uitspreken tegen antisemitisme, laat een rechterlijke uitspraak op 12 april 2024  te Den Haag gelijk ook zien dat de polarisatie in de samenleving, ondersteunt door de media volop gaande is.

Rechtszaken waar de mogelijke dader een migratie achtergrond kent krijgt snel redelijk wat nationale aandacht als vermeend delict een discriminerende of racistische aanleiding lijkt te kennen. Als degene slachtoffer is, blijft het angstvallig stil. Zowel tijdens de zitting, als bij de uitspraak deze keer, waren naast de verdachte en slachtoffer weinig anderen aanwezig. Dat terwijl het onderwerp van de aanklacht: De hoofddoek, een hijab tot veel gesprekstof leidt in de Nederlandse samenleving en politiek.

Deze rechtszaak, een geluid niet bij een ander brengen. Een ander hoort het niet, een ander weet het niet. Daar tegenover een ander geluid dat wel gehoord wordt. Het geluid, het verhaal dat leidend wordt en daarmee gelooft wordt en de waarheid wordt. De hijab als onderdrukking, beperking van vrijheid is een verhaal dat wel aanwezig is. Een frame waar veel niet moslims in geloven. Men hoort het tenslotte keer op keer opnieuw. Of dat proces in alle gevallen bewust gebeurd? Nee, als vanuit de geschiedenis een frame is opgebouwd ontstaat ook het mechanisme dat het andere geluid niet gehoord wordt, daar het niet herkend, niet erkend, niet vertrouwt wordt.

Deze rechtszaak waar de rechter heeft aangegeven dat de verdachte bewust een strafbare belediging en mishandeling heeft uitgevoerd (bewijs vanuit getuigen en camerabeelden). Waar bewust een moslima vanwege haar religie is beledigt, heeft geen aandacht in de media gekregen, geen reacties van politici en de samenleving leeft nog steeds met het beeld dat moslims niet worden aangevallen, maar de daders zijn van aanslagen. Dat terwijl vanuit een andere frame er enorm veel aandacht is voor de hijab en moslims. Het zou een onderwerp kunnen (moeten) zijn.

De reactie van Iran op een aanval op hun ambassade door Israël wordt door Westerse politici veroordeelt. Iran was gewaarschuwd niet te reageren op de aanval van Israël. De politici die hierbij negeren dat Israël al maanden (en langer) aanvallen pleegt op andermans grondgebied. Al diverse doden, inclusief hoog geplaatsen op hun lijst hebben staan. Ondanks dat ontvangt Iran een waarschuwing dat zij zich niet mogen verdedigen. Okay, zo wordt het niet genoemd. Alleen krijgt men wel een waarschuwing om Israël niet aan te vallen.

De bezetting van Israël, niet alleen op eigen grondgebied met de concentratiekamp Gaza, de West Bank en oost Jeruzalem kent ook vele frames. Hoeveel mensen zijn zich bewust van de bezetting in Zuid Libanon door Israël of de Golanhoogten in Syrië. Erkende bezetting door de VS, maar kent vele resoluties en veroordelingen van elders. De aanvallen van Israël op deze gebieden gaan dan ook niet over Hezbollah dat aanvalt, maar Israël dat de bezetting verdedigt. Een bezetting waar al vele kolonisten al jaren woonachtig zijn.

Frames kent vele methodes. Uitsluiting is daar één van. De filosoof Foucault heeft daar een mooie orde in opgemaakt. Zoals het verbod, te herkennen in een taboe. Daar kan je of mag je niet over spreken. Een feitelijk verbod spreekt Foucault niet over, dat ging mogelijk voorbij zijn voorstellingsvermogen in de jaren tachtig vorige eeuw. Een verbod zoals de conferenties deze week in Berlijn is gebeurd, kan dat gebeuren in een democratie? Een conferentie dat verboden werd en sprekers een ban kregen om het land te betreden. Met het gebod ook niets online te publiceren.

Ander uitsluitingsmechanisme is de rede en de waanzin en de tegenstelling tussen waar en niet waar. ‘Waarom zou je naar moslims luisteren? Ken je Takiya, ze liegen toch altijd. De Westerling is de verstandige en eerlijke, beschaafde persoon’. Ander deel is dat het handig is om de rede in twijfel te brengen, waardoor elk woord, elk voorstel in het waanzinnige pad gelegd wordt. Het pad dat je kan (moet) negeren. Je hoeft er dan ook niet over te spreken. Zoals bij de ooit grootste petitie. Een petitie dat in 2020 in de Tweede Kamer is ingeleverd om daarna direct in de prullenbak te belanden.

Dan de uitsluiting van wat is waar of niet waar. Als de frame je alleen laat horen en zien naargelang het belang van de boodschapper. Wat als een frame een fragment laat zien van de waarheid vanuit het belang. ‘Israël wordt aangevallen,’ maar er niet bij vertelt dat Israël al maanden zo niet jaren provoceert en ook zelf aanvallen pleegt. Westerse politici die nu een frame neerleggen vanuit ‘de kwetsbare Israël, in een gevaarlijk Midden Oosten. Gelukkig heeft Israël de aanval overleeft en heeft het laten zien hoe sterk het is.’ Daarbij de werkelijkheid negerend dat de reactie van Iran uren van te voren zichtbaar was. Israël alle tijd had de verdediging af te stellen en zo alle drones en rakketten (op een enkele na) kon neerhalen. Iran is niet gek en wist dat, maar doen alsof zij gek zijn, geen verstand, geen kennis past keurig in de frame.

We leven in de wereld van frames. Mede dankzij sociale media, maar ook bredere kennis vanuit het reizen van burgers (en journalisten). Een veranderde samenleving, met meer burgers met een divers achtergrond, maakt dat de oude en bestaande frames in de verdrukking komen. Een verdediging van het oude is gaande, terwijl de ander ook sterker en zelfstandiger is geworden. De vrouw met een hijab wordt niet onderdrukt. Ze gaat naar de rechter. De Palestijnen komen in verzet, halen de muur neer, vechten terug. Iran, Iran laat weten niet gek te zijn. Laat zien niet alles te accepteren, maar wil ook niet een grote oorlog. De wereld van frames, van narratieven. Nu horen en zien we het, we leren. Een wereld buiten de frame.

Hoe de wereld toekijkt

Het negeren van het geluid, van informatie dat niet men niet wil horen begint nu groteske vorm te krijgen. Het uitmoorden van de Palestijnen door Israël als doel.

Geregeld komen berichten voorbij dat woorden er toe doen. Ware woorden die tegelijk ook strijdig zijn met de praktijk van vandaag. Hoewel over de afgelopen tiental jaren geregeld berichten naar buiten kwam over het verdrijven van Palestijnen uit hun huis, van hun grond kreeg dat geen aandacht. Enkele aanslag vanuit PLO, later Hamas dat kreeg wel Westerse aandacht. Zoals het martelen, het opsluiten van Palestijnen, of het nu kinderen of volwassenen waren kreeg weinig of geen aandacht.

De Palestijnen, de moslims, want zie hoe de regio elke keer reageert, dat zijn de beesten. Hun moet je in de gaten houden, want anders is de stabiliteit van het Midden Oosten in gevaar. De stabiliteit dat gepaard gaat met onderdrukking negeren we dan even. Stabiliteit door aan te geven dat Israël het enige ‘vrije land’ in het Midden Oosten is, het enige democratische land. Zijn het de woorden die er toe doen of is het de propaganda dat er toe doet?

Gaza, al jaren wordt het de grootste open lucht gevangenis van de wereld genoemd. Waarom benoemd niemand het een concentratiekamp? Een concentratiekamp met meer dan 2.2 miljoen mensen in leven gehouden door externe hulpverlening. Een concentratiekamp dat nu bijna vier weken continue gebombardeerd wordt. Waar er geen veilige plek meer te vinden is en de mensen wachten op de dood, wachten op een verlossing?

De woorden van Craig Mokhiber in zijn ontslagbrief als Director van Verenigde Naties Human Right Council geeft hijzelf via een enkel interview gestalte, maar krijgt verder weinig aandacht. De woorden:  ‘𝑻𝒉𝒆 𝑬𝒖𝒓𝒐𝒑𝒆𝒂𝒏𝒎 𝒆𝒕𝒉𝒏𝒐-𝒏𝒂𝒕𝒊𝒐𝒏𝒂𝒍𝒊𝒔𝒕, 𝒔𝒆𝒕𝒕𝒍𝒆𝒓, 𝒄𝒐𝒍𝒐𝒏𝒊𝒂𝒍 𝒑𝒓𝒐𝒋𝒆𝒄𝒕 𝒊𝒏 𝑷𝒂𝒍𝒆𝒔𝒕𝒊𝒏𝒂 𝒉𝒂𝒔 𝒆𝒏𝒕𝒆𝒓𝒆𝒅 𝒊𝒕𝒔 𝒇𝒊𝒏𝒂𝒍 𝒑𝒉𝒂𝒔𝒆’ die de duidelijke achtergrond weergeven over het ontstaan van Israël. Europees, maar ook het racistische karakter. Dat terwijl het ook antisemitisch en islamofobisch is. Niet vanuit Mokhiber, maar de achtergrond van de Europese steun aan de zionistische doelen.

Al jaren zijn er brieven geopenbaard, maar ook video’s waarin Israëlische zionisten aangeven wat hun doel is. Het veroveren van zoveel mogelijk land, zoals een kolonist op een kaart hun doelen in het ‘Israël van Heertje en Bromet, een documentaire serie van 2019 aanwijst. Grenzen die tot in Syrië door lopen. Een veel grotere gebied dan waar de Palestijnen voor vechten ‘From the river tot he sea’. Nogmaals men heeft het over een gebied waar men in vrijheid wil leven. Vrijheid waar er ook ruimte is voor andere mensen, andere religies dan het Islam.

Terug naar de woorden. Veel herhaalde woorden van Israëliërs waar onomwonden wordt aangegeven dat Palestijnen een last zijn, geen rechten hebben. Als men hierop aangesproken wordt, wat geregeld gebeurd op dit moment wordt het niet ontkend, want men heeft het recht zich te verdedigen … toch? Het narratief om vanuit eigen gelijk, hun eigen doelen te vervolgen.

Het Westen blijft Israël dekken. Geeft waarschuwingen, maar tracht aan alle kanten de wetten, resoluties en meer naar eigen gedachten op te rekken voor eigen gelijk en volgens hen rechtvaardige uitgangspunten. Dat deze door alle kanten wordt weerlegt … het is fijn om een macht te zijn, zodat je het kunt negeren.

Hamas is geen perfecte organisatie. Vanuit een rigide houding, een volhardendheid om doelen te kunnen bereiken heeft men andere zaken over het hoofd gezien. Hun doel, zoals ook die van de PLO en andere groeperingen vrijheid voor de Palestijnen in Palestina. Niet in Egypte, niet in Jordanië, of elders in de wereld, maar gewoon in hun eigen land, met daarbij de imperfectie dat je overal tegenkomt in de wereld. Hamas is dan ook geen terroristische organisatie zoals machthebbers hen hebben benoemd, daar zij een bedreiging vormden voor de macht. Niet een bedreiging voor een democratie dat er niet was of is. Tenzij je bij de macht hoort en een gelijkgestemde bent.

Waar nu meer dan 2 miljoen Palestijnen in een concentratiekamp in Israël gedood worden door bommen, door tekorten aan levensvoorzieningen, zijn er op dit moment ook andere Palestijnen die nog meer aan hun lot worden over gelaten. Palestijnen in Oost Jeruzalem en de West Bank die zonder pardon, met leger ondersteuning (opnieuw) uit hun huis, hun verblijf worden verjaagd. Niet weten waar ze naar toe kunnen. Niemand dat er voor hen is, want nergens is er ruimte of rust voor hen te vinden.

Hoe Westerse politici, het ICC wetten, regels, woorden willen oprekken. Onder onze ogen is een genocide gaande. Een genocide dat al meer dan 80 jaar gaande is. Kom nu niet met cijfers dat het aantal Palestijnse inwoners is gegroeid, want ondanks de groei valt het onder genocide, een absolute misdaad. Opgezet, uitgevoerd door Europa en later met de VS en nu … laatste ronde?

Gaat de wereld, de burgers dit echt toelaten? Waarom werken als de politiek liever niet naar de burger luistert en deze eerder een last is. Natuurlijk hebben we zelf eten en drinken nodig, maar hebben we de huidige politiek ook nodig in het Westen? Waarom niet een tijdje met z’n allen alle werk neerleggen? Westerse samenleving is gebouwd op economie. Een economie waar de politici vergeten zijn naar de mens te kijken. Dat is te veranderen en dus … waarom niet een tijdje de economie plat leggen?

Woorden doen er toe. Daden meer

De pijn bij vele, als Putin gedaagd wordt door het ICC

Met pijn, maar ook met boosheid hebben vele (oorlog/conflict)slachtoffers in de wereld op 17 maart 2023 naar de statement van Kariem Khan, de aanklager van het Internationaal Strafhof (ICC) geluisterd. De bekendmaking dat het ICC een arrestbevel naar onder andere Vladimir Putin heeft uitgebracht wegens het uitvoeren van enkele oorlogsmisdaden in Oekraïne.

Tijdens interviews bij CNN, bij France24 kwamen uitspraken van Khan naar voren dat niemand boven de wet staat. Dat het bevel in overeenstemming is met het vergaarde bewijs naar ‘vermeende’ misdaden. Misdaden waar iemand inderdaad voor naar het Gerecht gebracht dient te worden. Alleen de pijn, de boosheid gaat niet over het feit dat Putin gedaagd is, maar waarom hun leed genegeerd wordt. Leed waarvan al jaren meer dan voldoende bewijs is, ieder weet wie verantwoordelijk is voor de gepleegde (oorlogs)misdaden, maar betreffende personen niet gedaagd worden.

Ieder kent de breed uitgemeten misdaden gepleegd in Syrië, waarvan stapels bewijs is wie verantwoordelijk is voor het gebruik van de chemische wapens, de spijkerbommen en meer. Ook de (illegale) oorlog in Irak (en Afghanistan) is geregeld een gespreksonderwerp aan vele tafels. Vanuit eigen kennis houd ik mij even bij Libië.

Hoewel Libië het Statuut van Rome nooit heeft ondertekent is het ICC vanaf 2011 al actief bezig met onderzoek naar (oorlogs)misdaden in het land. Vanaf 2011 zijn ondertussen 5 personen gedaagd, waarvan de aanklaagt van Saif Islam Gadaffi nog de enige is dat open staat. Althans bij het ICC, want in de VS loopt er een rechtszaak naar Khalifa Hafter. Libische slachtoffers die geen gehoor kregen bij het ICC, ondanks vele bewijzen zijn in de VS naar de rechtbank gestapt daar Hafter naast de Libische staatsburgerschap, ook een Amerikaans burger is. Waarbij het om een civiele rechtszaak gaat. Vorig jaar juli heeft de rechter aangegeven dat er genoeg bewijs is voor de oorlogsmisdaden, zodat men zich nu kan voorbereiden op de civiele rechtbank.

In de afgelopen jaren zijn er vele statements uitgebracht door de VN, door individuele Staten of samen. Elke keer veroordelingen, waarschuwingen. Daarnaast brengen geregeld VN experts rapporten uit aan de Veiligheidsraad over het verloop, gebeurtenissen, met inbegrip van misdaden en verantwoordelijken, maar ook het ICC brengt geregeld verslag uit. Zoals vorig jaar Khan tijdens een bezoek aan Libië een verslag uitbracht aan de Veiligheidsraad tijdens zijn bezoek aan Libië.

Al jaren zijn er enkele teams bij het ICC bezig naar ‘vermeende’ misdaden en betreffende verantwoordelijken. Een team dat zich richt op west Libië en een ander dat zich meer richt op het oosten. Waarbij beide de rest van het land niet vergeten, inclusief aandacht voor de misdaden gerelateerd aan ‘illegale migratie’. Het ICC kent dan ondertussen ook 23 rapportages en worden nog steeds nieuwe zaken toegevoegd.

Onderzoeken uitgevoerd door de teams bij het ICC, maar ook de VN experts of journalisten hebben tot nu over de jaren vele bewijslasten gevonden, maar kent weinig of geen vervolg. Tenzij het gaat om kleinere verantwoordelijken.

Verantwoordelijken voor de dood van de op zijn minst 53 vluchtelingen en migranten vanuit een luchtaanval in juli 2019 in Tajoura, de honderden vermisten, de massagraven, de 26 studenten vanuit een luchtaanval januari 2020, de dode hulpverleners. Hulpverleners die gevolgd werden door een drone ten tijde hun werk, om vervolgens bij het veldziekenhuis te maken krijgen met een bomaanslag. Zoveel misdaden, zoveel bewijslast, maar niemand dat gedaagd wordt. Tot op vandaag vallen er nog doden vanuit de achtergebleven landmijnen en boobytraps en leeft men dagelijks men angst en onzekerheid, want de verantwoordelijke worden niet gedaagd. Sterker nog, het zijn gesprekpartners van de internationale machthebbers.

Op 17 maart werd het opeens (opnieuw) zichtbaar, maar zeker voelbaar voor veel slachtoffers hoe het Recht, onrechtvaardig kan zijn. Hun leed, hun pijn, hun gemis lijkt te worden genegeerd. Het lijkt er niet toe te doen. Hoe dan ook het politiek spel nu nog zichtbaarder is geworden en zich ook binnen het ICC bevind. Het politiek spel waar het recht van de sterken geldt en de rest, de rest lijkt te worden vergeten.

Sharia als voorbeeld?

Libië levert veel verwarring op bij veel westerlingen. Tijdens de verkiezingen stemmen de meeste Libiërs op een meer seculiere partij en tegelijk geeft ieder aan dat de Sharia de basis hoort te zijn van de Libische Grondwet en overige wetten. Hoe kan dat?

Dat de Sharia veel overeenkomsten kent met de Nederlandse, dan wel westerse wetten zal bij vele westerlingen direct afgewezen worden. Zie ook de uitspraak van het Europese Gerechtshof in 2003, dat de Sharia onverenigbaar is met de democratie en tegen de mensenrechten is. Een uitspraak dat hoogleraar Maurits Berger weerspreekt en aangeeft dat het Gerechtshof een uitspraak heeft gedaan, zonder voldoende kennis over de Sharia te kennen. De Sharia heeft meer dan 95 procent aan overeenkomsten met Westerse wetten geeft hij aan. Een bevinding dat door menig burger direct zal worden verworpen. Feit is alleen dat onderzoek heeft aangegeven dat ‘ons’ gevoel niet aansluit bij de werkelijkheid. De regels, de wetten binnen de Sharia kent op een paar punten binnen het familie- en strafrecht meer overeenkomsten, dan verschil. Met daarbij zelfs punten die vanuit de Islam gewoon is, maar binnen de westerse samenleving nog steeds meer een wens, dan gewoon is.

Aandachtspunt bij het verschil in de familie- en strafrecht is het verschil wat op papier staat en hoe de uitvoering is. Wordt het ook zo uitgevoerd of hebben de mensen het opgevangen door andere wetten en mogelijkheden in te zetten en deze te gebruiken? Zoals een Libische vriend zijn bezit op naam van zijn vrouw heeft gezet. Hij bezit niets, zij alles. Mocht hem iets overkomen weet hij hiermee dat zijn vrouw zich geen zorgen hoeft te maken over de praktische kant van het leven.

Een standaard reactie en koppeling van vele binnen de westerse samenleving gaat over de hand afhakking bij diefstal of de doodstraf. Dat beide strakke voorwaarden kent, voordat men over mag gaan tot uitvoering. Dat beide in verhouding nauwelijks gebeurd daar wordt nauwelijks over gesproken. Zoals er ook nauwelijks wordt gesproken over de doodstraf dat nog in de VS wordt uitgevoerd.

De Sharia dat onder andere wetten kent hoe om te gaan met financiën, hoe met elkaar om te gaan, heeft daarbij ook mogelijkheden voor slachtoffers om samen met de Rechtbank te oordelen over de straf van een dader. Een slachtoffer heeft daarbij ook spreekrecht. Niet alleen tegen de rechter, maar ook tegen de dader.

Al diverse keren heb ik hier kennis van gekregen. Een vriend dat zo goed als al zijn bezit is kwijtgeraakt, nadat hij betrokken is geraakt bij een familie ruzie en hij werd beschuldigd van moord. Daar ook hijzelf eerste dacht schuldig te zijn, bleef hij op de politie wachten na de dood van een zwager. Heeft hij twee jaar in een cel gezeten tot dat de rechter hem weer heeft vrijgesproken. Teveel twijfel kwam naar voren of hij wel werkelijk de dader was en de man niet door eigen familie is omgebracht. Ondertussen had de familie aanspraak gemaakt op de ‘diyya’. Een financiële compensatie dat vanuit de Koran aan de slachtoffers wordt geadviseerd op te pakken om zo de dader te vergeven voor zijn daad.

Dan een andere jongeman dat mij belt, zijn verhaal kwijt moet. Zijn broer is overleden. Terwijl zijn broer samen met zijn beste vriend buiten een geweer aan het schoonmaken was, ging het af. Er bleek een kogel in te zitten. De man dat zijn vriend per ongeluk had doodgeschoten was ondertussen in de gevangenis. Net als de familie was ook hij kapot. Als de man aan de telefoon mij vertelt dat hij samen met de familie het jaar daarop naar de politie zal gaan om voor de vrijheid van de man te gaan pleiten weet ik niet meer wat ik moet zeggen.

Als ik naar de video kijk van de jongen waarvan zijn vader, enkele ooms is vermoord nadat ze gruwelijk zijn gemarteld denk ik even aan de spreektijd van Sigrid Kaag bij de rechtszaak over de bedreigers aan haar adres. Hoe blij ieder is dat de rechtbank dit mogelijk heeft gemaakt. Een reactie waaruit blijkt dat men in Nederland dit nog steeds als bijzonder ervaart.

De vader en zijn ooms van Walid Alromani zijn in één van de vele graven van de massa graven in Tarhuna in Libië gevonden. Al jaren kwamen er af en toe gruwelijke verhalen naar boven, maar nooit werd het verhaal zo duidelijk als nadat de aanval op Tripoli in 2020 stopte. Tot op heden worden er nog steeds graven gevonden en zijn er vele honderden dode Libiërs gevonden. De jongen (zoals ook zijn grootmoeder doet, dat naast hem zit) dat zich uitspreekt naar de moordenaar van zijn vader. Zijn hart lucht. Hardop zich afvraagt waarom men zijn vader, zijn ooms heeft gedood. Zij hebben nooit iemand iets aangedaan. Dat hij blij is dat de man vast zit. Het recht zal spreken. Advies geeft aan de man om God om vergeving te vragen. Pijn en kracht is te halen uit de woorden en video van de jongen.

De rechtszaak is nog niet begonnen, maar wel is er ruimte gegeven aan de jongen om zijn gevoel te uiten. De uitkomst van de rechtszaak zal ongetwijfeld nog vele jaren duren. De Sharia vraagt om meerdere getuigen. Dat ondanks dat de man al heeft bekend verantwoordelijk te zijn voor vele doden. Daarnaast geeft de Libische wet de mogelijkheid om een mogelijke doodstraf om te zetten naar levenslang via de ‘diyya‘ de financiële compensatie in samenspraak met de slachtoffers. Ook de huidige situatie in Libië, met de politieke onrust levert vertraging op in het justitiële systeem. Wat er met deze man in de video, met de andere daders gaat gebeuren weet ik dan ook nog niet. Wel weet ik dat ik blij ben te weten dat de Sharia meer behelst dan alleen de angstbeelden die veel westerlingen kennen als zij aan de Sharia denken.

Voor meer hierover dient u geduld te hebben tot ik klaar ben met het boek waar ik mee bezig ben. Wel kunt u ondertussen meer informatie halen uit materialen van J.M. Otto en het Van Vollenhove instituut. O.a. Sharia en het nationaal recht (WRR), Searching for Justice in Post Gadaffi Libya of Sharia Law and the death penalty van Penal Reform International.

When kindness is used for own benefit

Saturday morning. It is cold, but the sky is clear and blue. A big cup of tea and the day can begin. Only not after checking mail and news. An old, but to this day an intriguing story appears in my timeline. The death, the execution of George Stinney. The youngest person ever put to death in the US. Without a fair trial. Without ever seeing or speaking to his parents again as a 14 year old he was put to death.

In my timeline, only new news also appears. Although, is this really new? For the U.S. possibly, but worldwide there are already many who regularly try to get their hands on Libyan frozen assets (some have already succeeded reportedly). While countries are weak and have few options, under the guise we manage, guard your assets until the country is calm and we are sure the money is spent for the benefit of the people they have frozen Libya’s money in 2011, but also Afghanistan’s money last year. Taliban is terrorism and not a government finally. At least that is the external assessment, but not of many Afghans. Meanwhile, the country is in extreme poverty. People are starving. The current government is struggling to keep the country going. Only without experience, with extreme fear and distrust. With on top of that an international exclusion.

The news that the US wants to transfer the Afghan frozen money to a fund for humanitarian aid only raises hopes among many. US government takes over the money and can determine what happens to it? If they do, it can also give money to us. To the victims, relatives of 9/11. So done. Of the 7 billion, the government (if the court allows it) allows it to be half in a fund for the bereaved and the other half to relief efforts in Afghanistan as long as it’s outside the government, because that’s the Taliban, those are terrorists.

The money that’s in an American bank just doesn’t belong to America. So how can the US determine what happens to it? I was taught if you take something, without permission that is stealing. Making the money available to the relief effort is good, more than good. But shouldn’t that be done in consultation and together with the Afghan government? Money for the relatives of 9/11? How much money has the U.S. transferred and made available for the next of kin for the illegal war in Iraq and Afghanistan? The never convicted and by now many already known innocent prisoners of Gautanamo Bay?

3.5 billion is not enough to get Afghanistan running. Giving food packages is a temporary stopgap measure. Working together, supporting the people, asking them what they want and guiding them in the process is what is needed. Trusting them, taking into account that even then things can go wrong. Not saying ‘I told you so’, but bringing it to the Court in the event of a crime and continuing together. After all, learning involves making mistakes. See the strength, the qualities and work together to strengthen them. Is it different? It is. Dare to learn from it. Ask questions, but don’t reject it. Different does not mean that it is wrong, it is different. Don’t call for diversity if you then reject diversity, the Other. This applies not only to people, but to everything. That is precisely the strength of a society, of a planet. The diversity. Only Together with all differences can we meet the current challenges. Now only do it.

Prioriteiten van Europa

Migratie wereldwijd kent vele uitdagingen. Uitdagingen die alleen opgelost kunnen worden door een eerlijke benadering. Niet één vanuit aannames. Om vanuit angst en gruwel je doelen te bereiken. De gedachte dat naar boven kwam bij het lezen van de opinie van Roos Ykema, 14 juni 2021 (van Stichting MiGreat) in de Volkskrant: ‘Nederland is medeplichtig aan de dood van duizenden dode vluchtelingen op zee.’

Inderdaad teveel mensen sterven tijdens hun migratie tocht. Of dit nu gaat over de dood in de Sahara of in de Middellandse Zee. Jazeker migratiebeleid in Europa blijft zich verharden. Wat zich ook laat zien in het laatste migratiepact van Europa waar meer middelen en mogelijkheden aan Frontex is gegeven. Hoewel de concrete inhoud nog onduidelijk is, blijkt in elk geval dat de verontruste huidige beleid van Frontex, waarbij vanuit meerdere kanten signalen zijn gekomen dat schieten op migranten op zee, actieve pushback geen probleem is voor Europa (door Fabrice Leggeri weggewuifd).

Het Europa van nu. De aangetoonde verharding van Europa, ondanks duidelijke signalen dat mensenrechten worden geschonden laat ook zien dat overige buiten de politiek de uitdaging hebben de migratie problematiek vanuit een andere zijde te bekijken, dan wel andere zijde te benaderen. Een uitdaging dat anders kijken, anders denken nodig heeft.

Libië kent inderdaad al jaren vele uitdagingen. Ook uitdagingen op het gebied van migratie. Een uitdaging dat menig Libiër alleen niet zal herkennen. Tenslotte zijn er meer dan een miljoen migranten overal in Libië te vinden. Vele die daar al jaren verblijven. Alleen of met gezin.

Zonder de migrant zal hun eigen leven vaak een stuk lastiger zijn, daar het voornamelijk migranten zijn die de werkzaamheden in de uitvoering doen. Nee, niet als slaaf, maar wel als medewerker waar het geregeld voorkomt dat een migrant een hogere inkomen heeft dan de gemiddelde Libiër. Om te zorgen dat zoveel mogelijk in goede en gezonde banen geschiet kent ook de migrant de verplichting zijn gezondheid te laten testen in Libië. Waaronder ook een röntgenfoto hoort om tbc te controleren. Helaas wil het wel eens gebeuren dat iemand vanuit land van herkomst toch een drager van Tuberculose is en de ziekte te laat herkend wordt.

Op politiek niveau is de migratie problematiek in Libië alleen wel een probleem. Al vele jaren (zoals ook de migratiedeal in 2008 tussen Gadaffi en Berlusconi aangeeft) komt er elke keer druk vanuit Europa om de overgang te stoppen. Ook in de laatste jaren is deze druk gekomen. Dat bovenop hun eigen interne uitdagingen waardoor er elke keer conflicten ontstaan. Conflicten die verschillende oorzaken kennen. Oorzaken die tijd en aandacht nodig hebben. Tijd dat niet gegeven wordt vanuit de externe druk dat een stabiel land wil hebben ‘en wel NU’. Resultaat: het steunen van een militaire regiem, negeren van misdaden en schendingen van embargo’s is geen probleem. Let op voor de bühne is het geluid vaak anders.

Medina Tripoli


In de laatste paar jaren is er veel verbetert en veranderd in Libië. Waar er nog steeds vele uitdagingen te vinden zijn is de samenwerking van diverse partijen in Libië verbeterd (waarbij er een groot verschil te vinden is tussen het westen en oosten van Libië). Een samenwerking waardoor de veiligheid in Libië is toegenomen (nog zeer zeker niet voldoende). Onder verantwoordelijkheid van UNHCR zijn er her en der opvanglocaties neergezet. Locaties waar letterlijk migranten soms voor de deur zitten om naar binnen te kunnen. Een wens, de hoop om zo een asielaanvraag tot een westers land te kunnen regelen. Een wens, een hoop dat zo groot is dat men van boord springt als men de Libische kustwacht ziet. Een onzekere toekomst dat verkozen wordt in plaats het loslaten van een droom.

Libië is verre van ideaal. Nog dagelijks is er een dreiging van een nieuw conflict. Justitie dat nog nauwelijks werkt. Werkwijze dat nog niet gewijzigd is van het Gadaffi tijdperk. Met de groei en verharding in Europa met betrekking tot migratie is het juist goed om anders te kijken naar Libië. Niet alleen naar het NU, maar juist naar de toekomst. Ondersteun de Libiërs vanuit HUN prioriteiten in plaats die van Europa.



Noot: In dit stuk kan ik alleen ‘direct’ reageren op het stuk van Roos. Wijziging van migratie aanpak kent meer aandachtspunten. Europa en anderen hebben vele bedrijven in Afrika, maar betaald zeer slechte salarissen. Betaalt ook slecht voor de grondstoffen en meer. Eerlijkheid zal helpen om de migratie drive verminderen.

Foto: Vrijdagmarkt in Misrata bezocht door vele migranten

De ‘kleine’ dingen met het grote verhaal

Sommige zaken in het leven zijn zo gewoon en tegelijk zo ongewoon. Sommige lijken klein te zijn, maar vertellen juist zeer veel. In Libie kom ik veel van dit soort ‘verhalen’ dagelijks tegen.

Zo ben ik op vele fronten in de afgelopen jaren veranderd en heb ik nieuwe gebruiken overgenomen of andere juist losgelaten. Zo kan ik mij niet voorstellen dat ik in Nederland het ooit zou accepteren mieren in huis rond te zien lopen. Panisch en actief stuk voor stuk verwijderen lijkt mij een betere aanpak. Nu, hier in Libie is het toch wel anders. Er zijn zeker grensen, maar her en der een mier … ik heb hier dus huisdieren. Nu vond ik mieren altijd al mega boeiende dieren en kon ik in het bos rustig uren naar hun pad, hun werk kijken. Iets wat ik dan nu ook geregeld doe, maar dan als ze in huis zijn. Als het teveel worden dan is er zeker sprake van een verhinderingspoging. Ik heb het idee dat het reukorgaan van mieren zeer sterk is. Ofwel door een geur op hun pad te leggen, wordt het pad geblokkeerd. In Libie is zeker gif te koop, wordt het ook wel eens gebruikt, maar is men meer volgens Koran gebruik (doden van mieren is haram) bezig de wegen te blokkeren. Waar we in Nederland gebruik maken van de koper geur, is het hier meer een parfumbol.

Iets waar ik mij tot voor kort ook niets bij had kunnen voorstellen is het gebruik van olijfolie. In Nederland begon ik het al meer te gebruiken in diverse gerechten of bakken van … Alleen nu hier in Libie. Mijzelf dagelijks insmeren met de olie had ik mij nooit kunnen voorstellen. Eerder had een vriend het al aanbevolen wegens ziekte, maar olie?? Dat glibberige en vette spul op mijn lijf?? Aan ieder …Doen. De groene verse pers. Super voor je huid. Geneest wondjes snel, danwel verwijderd andere onevenheden. Ook acne schijnt goed hiermee verwijderd te worden zonder zichtbare overblijfselen. De olie wordt behoorlijk snel opgenomen en voelt minder vet aan dan ik had gedacht.

Een verhaal van geheel andere orde zijn de nummerplaten in Libie. Via een nummerplaat is te zien waar de eigenaar vandaan komt. Waarbij voor de revolutie ook de wijk zichtbaar was via de plaat. Wegens de angsten, dan wel administratieve uitdagingen is het aantal nummerplaten vanuit Tripoli wel heel groot geworden. Vanuit de diversiteit van de stad, kan het veiliger voelen de 5 van Tripoli te hebben in plaats een 3 van Misrata, een 1 van Sabha of … Alleen dan nu al tijden valt mij iets anders op. Het aantal auto’s uit Benghazi. Het zijn er best wel veel. De eigenaars zijn niet voor vakantie in Tripoli. Een enkele zal inderdaad wel er zijn voor zaken, maar meeste bestuurders zijn echt vluchtelingen, maar verkeren dan nu opnieuw in een onzekere situatie. Eerder moest men vluchten uit Benghazi, omdat men hun naam op een lijst had staan (zelfde lijst dat Gadaffi ook gebruikte eerder) en dan nu ….

Wat je tegenwoordig ook in Tripoli ziet is elders in de wereld gewoon. Alleen niet in Libie, niet in Tripoli. Het land dat geen openbaar vervoer kent, ziet sinds enkele weken bussen door de straten van Tripoli rijden. Hoewel na de revolutie er meer bussen zijn gekomen voor groepsvervoer is het aantal nog steeds minimaal. De OV bussen zijn dan helemaal een bijzonder fenomeen. Op elk moment van de dag kan je ergens een bus zien rjden. Op sommige locaties verschijnen ondertussen enkele halte borden, maar tot zover zijn de bussen nog leeg en is alles nog in een test fase. Zowel de chauffeurs dienen te wennen aan de enorme gevaarten, maar ook het overige verkeer. Hoe te reageren op zo’n bus.

Enkele jaren nadat Gadaffi aan de macht was heeft hij stap voor stap van alles in Libie afgeschaft wat voor herkenning kan zorgen of ruimte bood aan verzamellocaties. Geen straatnamen, geen groepsactiviteiten (is in latere jaren iets terug gekomen in aangepaste vorm) en dus geen openbaar vervoer. Met de verkleining van Tripoli door de aanval op de stad, maar nog wel met het zelfde aantal mensen als voor de aanval, kan men zich voorstellen hoe de wegen er op sommige momenten uitziet.

Een ander gebruik of situatie waar ik mij vooraf niets bij had kunnen voorstellen is dan nu van bijna dagelijks praktijk. Een telefoon dat het signaal afgeeft dat het onbereikbaar is. Wat kan het een mens gelukkig maken als de persoon dat je belt onbereikbaar is. Onbereikbaar betekent tenslotte dat degene nog in leven is. Een telefoon dat de boodschap afgeeft dat het toestel is afgesloten dat is iets van andere orde. Niet direct van paniek, want tenslotte hebben we nog steeds te maken met bijna dagelijks stroomstoringen. Mogelijk was de batterij niet opgeladen. Alleen wat als de batterij wel vol is, maar de persoon zelf ….. Hoewel ik wel vrienden heb verloren ondertussen in het huidig conflict heb ik gelukkig de positieve ervaring dat de boodschap van gesloten later bleek dat of men in het ziekenhuis was met relatief kleine verwondingen (buik schot, schot in de been en been gebroken) of de batterij was leeg. Dit doet mij overigens herinneren aan de ontmoeting met een man dat een oude toestel bij zich had. Deze bleek van zijn broer te zijn. Het toestel is altijd aan. Broer was vanaf de revolutie gemist en tot op heden nog niet terug gevonden. Wie weet … wie weet

Zoveel kleine dingetjes. Zoveel kleine dingetjes met grote verhalen. Verhalen gekoppeld aan het nu, aan het verleden of juist naar de toekomst. Een toekomst dat nu nog gekoppeld is aan heel veel pijn. Een toekomst waarin veel Libiers niet durven te geloven. Wat zou ik graag dat laatste anders zien. Ik blijf mijn best doen, maar meer eerlijkheid van anderen zou erg prettig zijn.

Schrijnende vluchtelingen situatie in Libie

De pijnlijke realiteit dat keer op keer zich opdringt in Libie. Keer op keer het zichtbare verhaal dat de hulp en steun aan Libie faalt. Zowel op politieke level, maar van nog groter belang de hulp aan de bevolking.

Sinds op 4 april j.l Khalif Hafter zijn aanval opende op de hoofdstad van Libie, Tripoli zijn er vele Libiers op de vlucht geslagen. Dat maakte dat het aantal interne vluchtelingen in Libie zich in een razend tempo vermeerderde. Diverse die al eerder vanuit Sirte, Benghazi, Derna of het zuiden van Libie hadden moeten vluchten, moesten opnieuw hun huis verlaten. Hoewel het aantal vluchtelingen een indicatie is, is het snel te schatten op meer dan 500.000 Libiers. Daar zijn dan niet de andere honderd duizenden vluchtelingen bij berekend dat vanuit de revolutie is gevlucht of degene dat het land is uit gegaan. Cijfers die niet terug te vinden is in enig rapport helaas op dit moment. Een deel van deze vluchtelingen vallen onder de ontheemden, maar een zeer groot deel valt werkelijk onder de noemer vluchteling daar zij vanuit veiligheidsredenen niet terug kunnen op dit moment naar hun oorspronkelijke omgeving.

Ogenschijnlijk lijkt Tripoli nog een normale stad als je er doorheen loopt, in een cafe zit. Alleen op het moment dat je in een auto zit wordt het anders. Tenslotte alles wat eerder aan de zuid kant van Tripoli woonde of zich daar kon verplaatsen heeft zich moeten settelen elders in de stad. Een deel is buiten in de nabij gelegen plaatsten terecht gekomen, maar voor meesten is het wegens het werk niet mogelijk. Zo zijn er families die van één conflictlocatie, naar een andere zijn gegaan, met een pietsje minder risico, maar ook met een huur dat nog te betalen is.

Dan nu sinds deze week opnieuw wordt zichtbaar hoe groot het probleem is. Waarbij families eerder in scholen terecht konden, moest men deze verlaten daar de scholen weer zijn begonnen. Alleen heeft Hafter ook zijn aanval vergroot (met behulp van een paar honderd Russen volgens diverse rapporten) en moesten opnieuw meer mensen hun huis verlaten. Dat terwijl er al geen opvanglocatie beschikbaar is, een schreinend tekort aan woningen. Met resultaat dat mensen zich hebben verschanst in lege gebouwen in aanbouw. Gebouwen waar sinds de revolutie niet meer aan gewerkt werkt werd en dan nu …..

Per dag komen er nieuwe mensen bij dat een veilige plek zoeken. Onderdak en daarbij op de koop nemen dat het onderdak geen ramen en geen deuren kent, maar ook geen water, geen electriciteit, gewoon niets. Velen van hen hebben moeten vluchten en beschikken over niets meer dan wat men aan heeft. Enkele is het gelukt om dekens en soms iets meer te bemachtigen, maar in meeste gevallen is het pijnlijk om te weten dat aan de overkant van de straat de illegale migranten zitten, maar beschikken over meer materiaal, meer eten dan velen van de Libiers in eigen land.

Op het moment verblijven er een paar honderd mensen varierend in alle leeftijden. Alleen ook families, zonder familie. Daarbij doelend dat de familie zich heeft opgesplitst. Vader en moeder een kamer zonder ramen en deuren, zonder iets en de kinderen verspreidt bij andere familieleden. Velen zijn ondertussen al ziek geworden. Kou en regen neemt alleen nog maar toe in de komende periode. Een hoog zwangere vrouw van een tweeling, andere vrouw in haar zevende maand, kinderen, ouderen allen verkleumd. Blij met de warmte van de zon in de dag en zoekende naar mogelijkheden om warm te blijven in de avond en nacht.

Bij het aanschouwen was het niet alleen pijnlijk en zorgwekkend, maar viel ook op dat er nauwelijk eten en drinken te zien was. Was en toiletruimte is er niet. Zonodig doet men de behoefte in een plastic zak dat later dan weggegooid kan worden. Verhalen dat men al dagen niet in aanraking was geweest met water werd dan ook keer op keer gedeeld.

Met de internationale druk op de hulpverlening richting de illegale migranten in Libie, is er niet of nauwelijks tijd en ruimte om te zorgen voor eigen hulpvragers in Libie. Vele van de hulpverleners werkend voor de illegale migranten zijn zelf ontheemden en gescheiden van hun familie. De huidige groep direct achter de regeringsgebouw, tegenover de illegale migranten zijn op dit moment de meest kwetsbare in Libie en hebben NU hulp nodig. Zelf zonder geld, zonder enig bezit hebben zij hulp nodig. Hoe en waar vandaan, deze week zal hieraan gewerkt worden, maar elke hulp, in elke vorm is noodzakelijk. Ook UW hulp